Биотехнология саласындағы білімгерлердің ізденіс-зерттеушілігін қалыптастыру әдістемесі
6 7
Кілт сөздер:
ізденіс-зерттеушілік дағды, эксперименттік топ, бақылау тобы, білім беру бағдарламасы, микроклоналды көбею, өсіру ортасы, биотехнология.Аңдатпа
Бүгінгі таңда ЖОО-да білімді, сапалы мамандарды даярлау, білім деңгейін арттыру, ғылыми-педагогикалық бағытта білімді ұштастыра отырып, инновациялық әдістерді дамыту, жастарды шығармашылыққа баулу маңыздылығы қарастырылған. Соның ішіндегі эвристикалық әдіс – ізденушілік-зерттеушілік дағдыны білім беру бағдарламаларында оқыту әдістемесі ретінде қолданылатын бірден-бір жүйе. Бақылау, тәжірибе жасау, нәтиже алып, қорытынды шығару секілді іс-әрекеттерді қолдана отырып білімгерді ізденіс-зерттеушілік дағдысын қалыптастыру әдістемесі Tulipa L. туысын микроклональды көбейту арқылы жасалған. Зерттеу жұмысында зертханалық, өзіндік жұмысты оқытушымен бірлескен түрде орындай отырып, білімгерлердің шығармашылық дамуында оң нәтижелерге қол жеткізгендігін байқауға болады.
Білім алушылардың таным белсенділіктерін қалыптастырудың деңгейі бақылау және тәжірибелік топтың білімгерлерінен тәжірибеге дейінгі және тәжірибеден кейінгі көрсеткіштерін талдау арқылы анықталған. Сонымен бірге білім алушылардың таным белсенділік әрекеттерін қалыптастырудың салыстырмалы көрсеткішінде анықталғандай, тәжірибеден кейін таным әрекеттерін дамыту нәтижесінде, пәннің мазмұнын толық меңгеріп, жоғары деңгейді көрсеткен білім алушылардың саны эксперименттік топта артқандығы анықталған.
Әдебиеттер тізімі
СПИСОК ИСПОЛЬЗУЕМОЙ ЛИТЕРАТУРЫ
Хуторской А.В. Дидактическая эвристика: теория и технология креативного обучения. – М.: Изд-во МГУ, 2003. – 416 с. 2. Король А.Д. Метод эвристического диалога как средство активизации учебно-познавательной деятельности школьников: автореф. ... канд. пед. наук. – М., 2002. – 22 с.
Димитрюк Ю.С. Формирование исследовательской компетентности студентов в условиях инновационных изменений вуза: автореф. ... канд. пед. наук. – М., 2014. – 23 с.
Карпов А.О. Два типа раннего вовлечения школьников в научно-исследовательскую деятельность // Педагогика. – 2018. – №5. – С. 52–60.
Ширшова И.А. Исследовательская компетентность как составляющая профессиональной деятельности современного педагога // Научный вестник Крыма. – 2017. – №2 (7). – С. 1–7.
Chen J., Henny R.J. Ornamental Foliage Plants: Improvement Through Biotechnology // Recent Advances in Plant Biotechnology and Its Application. – New Delhi: I. K. International Publishing House Pvt. Ltd., 2008. – P. 140–156.
Дитченко Т.И. Культура клеток, тканей и органов растений: Курс лекций. – Минск: БГУ, 2007. – 56 с.
Решетников В.Н., Спиридович Е.В., Носов А.М. Биотехнология растений и перспективы ее развития // Физиология растений и генетика. – 2014. – Т. 46, №1. – С. 3–18.
Першина Л.А. Основные методы культивирования in vitro в биотехнологии растений: Учеб. пособие. 2-е изд., перераб. и доп. – Новосибирск: Новосиб. гос. ун-т., 2005. − 142 с.
Журавлев Ю.Н., Омелько А.М. Морфогенез у растений in vitro // Физиология растений. – 2008. – Т. 55, №5. – С. 643–664.
Singh A. Micropropagation of Plants. In: Plant Biology and Biotechnology. – New Delhi: Springer, 2015. – P. 329–346.
Engelmann F., Engels J.M.M. Technologies and strategies for ex situ conservation. In: Managing Plant Genetic Diversity. – Wallingford, UK: CABI Publishing, 2002. – P. 89–103.
George E.F. Micropropagation: uses and methods // In: Plant propagation by tissue culture. – Netherlands: Springer, 2008. – P. 29–65.
Apushev А.К., Yusupov B.Yu., Salybekova N., Mamadaliev A. Biomorphological analysis of tulip varieties on substrates in covered ground in Turkestan // Journal of Human, Earth, and Future. – 2023. – Vol. 4, №2. – P. 207–220. https://doi.org/10.28991/HEF-2023-04-02-06 15. Ivashchuk O.A. et al. Microclonal Propagation of Plant Process Modeling and Optimization of its Parameters Based on Neural Network // Drug Invention Today. – 2018. – Vol. 10, Sp. iss. 3. – P. 3127–3175.
REFERENCES
Hutorskoi A.V. Didakticheskaia evristika: teoria i tehnologia kreativnogo obuchenia [Didactic heuristics: theory and technology of creative learning]. – M.: Izd-vo MGU, 2003. – 416 s. [in Russian]
Korol A.D. Metod evristicheskogo dialoga kak sredstvo aktivizacii uchebno-poznavatelnoi deiatelnosti shkolnikov: avtoref. ... kand. ped. nauk. [The method of heuristic dialogue as a means of activating the educational and cognitive activity of schoolchildren: abstract] – M., 2002. – 22 s. [in Russian]
Dimitriuk Iu.S. Formirovanie issledovatelskoi kompetentnosti studentov v usloviah innovacionnyh izmeneniy vuza: avtoref. ... kand. ped. nauk. [Formation of students' research competence in the context of innovative university changes: abstract.] – M., 2014. – 23 s. [in Russian]
Karpov A.O. Dva tipa rannego vovlechenia shkolnikov v nauchno-issledovatelskuiu deiatelnost [Two types of early involvement of schoolchildren in research activities] // Pedagogika. – 2018. – №5. – S. 52–60. [in Russian]
Shirshova I.A. Issledovatelskaia kompetentnost kak sostavliaiushaia professionalnoi deiatelnosti sovremennogo pedagoga [Research competence as a component of the professional activity of a modern teacher] // Nauchnyi vestnik Kryma. – 2017. – №2 (7). – S. 1–7. [in Russian]
Chen J., Henny R.J. Ornamental Foliage Plants: Improvement Through Biotechnology // Recent Advances in Plant Biotechnology and Its Application. – New Delhi: I. K. International Publishing House Pvt. Ltd., 2008. – P. 140–156.
Ditchenko T.I. Kultura kletok, tkanei i organov rasteniy: Kurs lekciy [Culture of plant cells, tissues and organs: A course of lectures]. – Minsk: BGU, 2007. – 56 s. [in Russian]
Reshetnikov V.N., Spiridovich E.V., Nosov A.M. Biotehnologia rasteniy i perspektivy ee razvitia [Plant biotechnology and its development prospects] // Fiziologia rasteniy i genetika. – 2014. – T. 46, №1. – S. 3–18. [in Russian]
Pershina L.A. Osnovnye metody kultivirovania in vitro v biotehnologii rasteniy: Ucheb. Posobie [Basic in vitro cultivation methods in plant biotechnology: Textbook]. 2-e izd., pererab. i dop. – Novosibirsk: Novosib. gos. un-t., 2005. − 142 s. [in Russian]
Juravlev Iu.N., Omelko A.M. Morfogenez u rasteniy in vitro [Morphogenesis in plants in vitro] // Fiziologia rasteniy. – 2008. – T. 55, №5. – S. 643–664. [in Russian]
Singh A. Micropropagation of Plants. In: Plant Biology and Biotechnology. – New Delhi: Springer, 2015. – P. 329–346.
Engelmann F., Engels J.M.M. Technologies and strategies for ex situ conservation. In: Managing Plant Genetic Diversity. – Wallingford, UK: CABI Publishing, 2002. – P. 89–103.
George E.F. Micropropagation: uses and methods // In: Plant propagation by tissue culture. – Netherlands: Springer, 2008. – P. 29–65.
Apushev A.K., Yusupov B.Yu., Salybekova N., Mamadaliev A. Biomorphological analysis of tulip varieties on substrates in covered ground in Turkestan // Journal of Human, Earth, and Future. – 2023. – Vol. 4, №2. – P. 207–220. https://doi.org/10.28991/HEF-2023-04-02-06
Ivashchuk O.A. et al. Microclonal Propagation of Plant Process Modeling and Optimization of its Parameters Based on Neural Network // Drug Invention Today. – 2018. – Vol. 10, Sp. iss. 3. – P. 3127–3175.
