"GÜLİSTAN BİT-TÜRKLER" SARAY KASASININ YAZILI ANITININ METNİNE
0 1
Anahtar Kelimeler:
: yazılı anıt, dilbilim metni, el yazması, çeviri, Farsça, Kıpçak dili, kelime bilgisi.Özet
Bugün Kıpçak lehçelerine ait olduğunu kanıtlamak için ortaçağ yazılı mirasını sadece fonetik, dilbilgisel olarak değil, dilbilimsel olarak da incelemek önemlidir. Makale, yazarın kullanımını netleştirmek için Saraybosna'nın 14. yüzyılda Kazakça da dahil olmak üzere yazılmış «Gülistan bit-Türkler» kasasının yazılı anıtının Farsça yazılmış versiyonuyla analiz edilmesini gerektiriyor. Bu bağlamda makalenin amacı, Altınordu döneminde yazılan Saraya kasasının «Gülistan bit-Türkler" yazılı anıtının metninin dilbilimsel bir analizini yapmaktır. Makale, Sarai kasasının «Gülistan bit-Türkler « yazılı anıtını Şeyh Müslihaddin Sagdi Şirazi'nin Farsça yazılmış eseri » Gülistan" ın metniyle karşılaştırıyor. Özellikle benzerlikler ve farklılıklar analiz edilir; Yazarın kitabı geliştirme sürecinde dayandığı ilkeler ve kendi üslubu belirlenir; yazarın Saraya kasasının kullanımı açıklığa kavuşturulur; Kıpçak diliyle ilgili sözcüksel birimler belirlenir; Bazı sözcüksel birimlerin kullanılmasının nedenleri analiz edilmektedir.
Sarai'nin kasasının "Gülistan bit-Türkler" yazılı anıtın dilinin Kıpçak lehçelerine karıştığını kanıtlamak için tanımlayıcı, dilbilimsel, tarihsel ve karşılaştırmalı, dilbilimsel yöntemler kullanılmıştır.
Araştırma çalışmasının pratik önemi, Türkoloji, metinoloji ile ilgili konuların açıklığa kavuşturulması, belirlenmesinde kendini göstermektedir.
Referanslar
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Oğuz Ergene. Sadî Gülistan Tercümesi / çeviren: Sibîcâbî. – Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 2017. – 992 s. 2. Mahmud bin Kadı-i Mahmûd b. Kâdî-i Manyas. Gülistan Tercümesi. – İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Yayınları, 2019. – 552 s.
Гюлистан (Цветник роз). Творение шейха Саади Ширази / пер. И. Холмогорова. – Астрахань, 1912. – 93 c.
Старостин А., Алиев Р. Саади. Гулистан. – М.: Государственное издательство художественной литературы, 1957. – 325 с.
Алиева Р. Са'ди. Гулистан. – М.: Издательство восточной литературы, 1959. – 716 с.
Әлiмбаев М. Сағди. Гүлстан. – Алматы: Жазушы, 1991. – 272 б.
Aptalla B.T. Seyf Sarayı'nın Gülistan Tercümesini gözden geçiriş // Türk Dili Araştirmalari Yıllığı. – Ankara, 1955. – S. 73–98.
Наджип Э.Н. Кыпчако-огузский литературный язык мамлюкского Египта. XIV века: Автореф. ... док. филол. наук. – М., 1965. – 94 с.
Наджип Э. Тюкоязычный памятник XIV века Сейфа Сараи и его язык. – Алма-ата: Наука, 1975. – 301 с.
Фазылов Э.И. Староузбекский язык. Хорезмийские памятники ХІV в. – Ташкент: ФАН, 1971. – 778 c.
Bodrogligeti А. A fourteenth century Turkic translation of Sadi’s Gulistan (Seyf-I Sarayi’s Gulistan bi’t – turki). – Budapest: Akademiai Kiado, 1969. – 450 p.
Миннегулов X.Ю. Переводы и оригинальные произведения Саифа Сараи: Автореф. ... канд. филол. наук. – Казань, 1972. – 31 с. 13. Усманов Х., Максудова З. Гулистан бит-тюрки Сейфа Сараи / науч. ред. Г.Г. Зайнуллин; Каллиграфист Р.М. Кадыров. – Казань: Изд-во Казанского университета, 1980. – 137 с. 14. Karamanloğlu F. Gülistan tercümesi. – Istanbul: Devlet kıtapları, 1978. – 404 s. 15. Мурзагулова З.Г. Суфийское идейно-эстетическое содержание произведения Сайфа Сараи «Гулистан бит-тюрки». Творческое и научное наследие Ризаитдина Фахретдинова: духовная взаимосвязь традиций. – Уфа: Национальная библиотека им. А.З. Валиди, 2024. – 192 c.
REFERENCES
Oğuz Ergene. Sadî Gülistan Tercümesi [Sadi Gulistan Translation] / çeviren: Sibîcâbî. – Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 2017. – 992 s. [in Turkish]
Mahmud bin Kadı-i Mahmûd b. Kâdî-i Manyas. Gülistan Tercümesi [Translation of Gulistan]. – İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Yayınları, 2019. – 552 s. [in Turkish]
Giulistan (Cvetnik roz). Tvorenie sheiha Saadi Shirazi [Gulistan (Rose garden). The creation of Sheikh Saadi Shirazi] / per. I. Holmogorova. – Astrahan, 1912. – 93 c. [in Russian]
Starostin A., Aliev R. Saadi. Gulistan [Saadi. Gulistan]. – M.: Gosudarstvennoe izdatelstvo hudozhestvennoi literatury, 1957. – 325 s. [in Russian]
Alieva R. Sa'di. Gulistan [Saadi. Gulistan]. – M.: Izdatelstvo vostochnoi literatury, 1959. – 716 s. [in Russian]
Alimbaev M. Sagdi. Gulstan [Saadi. Gulistan]. – Almaty: Zhazushy, 1991. – 272 b.
Aptalla B.T. Seyf Sarayı'nın Gülistan Tercümesini gözden geçiriş [Review of the Gulistan Translation of the Seif Palace] // Türk Dili Araştirmalari Yıllığı. – Ankara, 1955. – S. 73–98. [in Turkish] 8. Nadzhip E.N. Kypchako-oguzskiy literaturnyi iazyk mamliukskogo Egipta. XIV veka: Avtoref. ... dok. filol. nauk. [The Kipchak-Oguz literary language of Mamluk Egypt. XIV century: Abstract]. – M., 1965. – 94 s. [in Russian]
Nadzhip E. Tiukoiazychnyi pamiatnik XIV veka Seifa Sarai i ego iazyk [14th century Turkic-speaking monument of Seifa Sarai and its language]. – Alma-ata: Nauka, 1975. – 301 s. [in Russian]
Fazylov E.I. Starouzbekskiy iazyk. Horezmiyskie pamiatniki XІV v. [The Old Uzbek language. Khorezmian monuments of the 19th century]. – Tashkent: FAN, 1971. – 778 c. [in Russian]
Bodrogligeti A. A fourteenth century Turkic translation of Sadi’s Gulistan (Seyf-I Sarayi’s Gulistan bit – turki). – Budapest: Akademiai Kiado, 1969. – 450 p.
Minnegulov H.Iu. Perevody i originalnye proizvedenia Saifa Sarai: Avtoref. ... kand. filol. nauk. [Translations and original works by Saif Sarai: Abstract]. – Kazan, 1972. – 31 s. [in Russian]
Usmanov H., Maksudova Z. Gulistan bit-tiurki Seifa Sarai [Gulistan bit-Turki of Seif Sarai] / nauch. red. G.G. Zainullin; Kalligrafist R.M. Kadyrov. – Kazan: Izd-vo Kazanskogo universiteta, 1980. – 137 s. [in Russian]
Karamanloğlu F. Gülistan tercümesi [Translation of Gulistan]. – Istanbul: Devlet kıtapları, 1978. – 404 s. [in Turkish]
Murzagulova Z.G. Sufiyskoe ideino-esteticheskoe soderzhanie proizvedenia Saifa Sarai «Gulistan bit-tiurki». Tvorcheskoe i nauchnoe nasledie Rizaitdina Fahretdinova: duhovnaia vzaimosviaz tradiciy [The Sufi ideological and aesthetic content of Sayf Sarai's work “Gulistan bit-Turki”. Creative and scientific heritage of Rizaetdin Fahretdinov: the spiritual interrelation of traditions]. – Ufa: Nacionalnaia biblioteka im. A.Z. Validi, 2024. – 192 c. [in Russian]
