А. Қыраубаеваның ұлттық мектеп моделі
4 3
Кілт сөздер:
А. Қыраубаева, ұлттық мектеп идеясы, инновация, авторлық технология, мектеп реформасы, «Сенім» тұжырымдамасы, педагогикалық идея.Аңдатпа
Мақала ғалым-педагог А. Қыраубаеваның ұлттық мектеп моделі, авторлық тұжырымдамасы мен апробация нәтижесі және ғалымның педагогикалық еңбектері туралы. Ғалымның авторлық «Сенім» бағдарламасы негізінде апробациядан өткен ұлттық мектебі туралы тың мәліметтер келтіре отырып, мақала авторы Гуманитарлық Қазақ мәдениеті мектеп-лицейінің өзіндік жүйесі, инновациялық ерекшеліктері туралы ой қозғайды. Филология ғылымдарының докторы А. Қыраубаева – әл-Фараби атындағы ұлттық университетте еңбек ете жүріп, авторлық «Сенім» Тұжырымдамасын Алматы облысы, Қаскелең ауданы, Жандосов ауылында 1993–1996 жж. аралығында апробациядан өткізіп, ұлттық мектеп моделін тәжірибе жүзінде іске асырған новатор ғалым.
Жаңартылған білім мазмұны жағдайындағы мектептің ерекшелігі, оқудағы нәтижелі жетістіктер, оқу процесін оқушылардың білім «өніміне» қол жеткізу белсенділігін арттырудағы тәжірибе алаңына айналдыру және т.б. маңызды мәселелер күн тәртібіне көтерілуі білім беру саласындағы инновациялық тәжірибелерге оралып, зерттеуге, бүгінгі күнде оқу-ағарту ісінде озық тәжірибе үлгілерін қолдануға ой тастайды. Осы бағытта алдымен аталып өтетін педагогикалық ірі ізденіс, бірегей реформа – А. Қыраубаеваның авторлық мектебі.
А. Қыраубаева ұсынған ұлттық мектеп моделі – баламасы жоқ жаңашыл тың идея, әлемдік деңгейде жарқырата ұсынуға болатын, дидактикалық-әдістемелік негіздері берік педагогикалық еңбек. Мақала білім беру, ағарту саласындағы ірі жоба – заманауи және ұлттық құндылықтарға негізделген мектеп құру ісін апробациядан өткізген ғалым А. Қыраубаеваның педагогикалық көзқарастарын таныстыру мақсатында ұсынылды.
Әдебиеттер тізімі
BIBLIOGRAPHY
Қыраубаева А. 5 томдық шығармалар жинағы. 5-том. – Алматы: Өнер, 2011. – 344 б.
Қыраубаева А. Жаным садаға. – Алматы: Өнер, 2011. – 344 б.
Ұстаз – ұлылықпен егіз ұғым // Егемен Қазақстан. – 1992, 4 қаңтар.
Мұғалім – мәртебелі мамандық // Жас алаш. – 1992, 10 қаңтар.
Сенім құдіреті // Алматы ақшамы. – 1992, 12 тамыз.
Ұлттық мектеп келешегімен биік // Алматы ақшамы. – 1992, 10 тамыз. 7. Эксперимент в школе: организация и управление: Рекомендации для руководителей шк. и учителей / под ред. М.М. Поташника. – М.: Б. и., 1991. – 213 c. 8. Дьюи Д. Психология и педагогика мышления / пер. Н.М. Никольская. – М.: Юрайт, 2021. – 166 с. 9. Френе С. Избранные педагогические сочинения / пер. с франц.; общая ред. и вступ. ст. д.п.н. Б.Л. Вульфсона. Сер: Библиотека зарубежной педагогики. – М.: Прогресс, 1990. – 304 с. 10. Штайнер Р. Общее учение о человеке как основа педагогики / пер. с нем. Д.М. Виноградова. – 2-е изд., доп. с немецким текстом. – М.: Персифаль, 1999. – 400 с. 11. Говард Гарднер. Структура разума: теория множественного интеллекта. – М.: Вильямс, 2007. – 512 с. 12. Новиков А.М. Постиндустриальное образование. – М.: Издательство «Эгвес», 2008. – 136 с. 13. Бабанский Ю.К. Избранные педагогические труды / сост. М.Ю. Бабанский; авт. вступ. ст. Г.Н. Филонов, Г.А. Победоносцев, А.М. Моисеев; авт. коммент. А.М. Моисеев. – М.: Педагогика, 1989. – 558 с. 14. Қыраубаева А., Қасымбек А., Мәтбек Н. Пәнді оқытудағы заманауи ізденістер: технология және жаңашылдық: оқу құралы. – Алматы: Қазақ университеті, 2020. – 350 б. 15. Гуманитарлық қазақ мәдениеті мектебінің тәжірибесі // Ұлт тағылымы. – 1999. – №1. – Б. 13–17.
REFERENCES
Qyraubaeva A. 5 tomdyq shygarmalar zhinagy. 5-tom [Collection of works in 5 volumes. Volume 5]. – Almaty: Oner, 2011. – 344 b. [in Kazakh]
Qyraubaeva A. Zhanym sadaga [I will give my soul]. – Almaty: Oner, 2011. – 344 b. [in Kazakh]
Ustaz – ulylyqpen egіz ugym [Teacher is a twin concept with greatness] // Egemen Qazaqstan. – 1992, 4 qantar. [in Kazakh]
Mugalіm – martebelі mamandyq [Teacher is a prestigious profession] // Zhas alash. – 1992, 10 qantar. [in Kazakh]
Senіm qudіretі [Power of faith] // Almaty aqshamy. – 1992, 12 tamyz. [in Kazakh]
Ulttyq mektep keleshegіmen biіk [The national school is high with a perspective] // Almaty aqshamy. – 1992, 10 tamyz. [in Kazakh]
Eksperiment v shkole: organizacia i upravlenie: Rekomendacii dlia rukovoditelei shk. i uchitelei [Experiment at school: organization and management: Recommendations for school leaders. and teachers] / pod red. M.M. Potashnika. – M.: B. i., 1991. – 213 c. [in Russian]
Diui D. Psihologia i pedagogika myshlenia [Psychology and pedagogy of thinking] / per. N.M. Nikolskaia. – M.: Iurait, 2021. – 166 s. [in Russian]
Frene S. Izbrannye pedagogicheskie sochinenia [Selected pedagogical writings] / per. s franc.; obshaia red. i vstup. st. d.p.n. B.L. Vulfsona. Ser: Biblioteka zarubezhnoi pedagogiki. – M.: Progress, 1990. – 304 s. [in Russian]
Shtainer R. Obshee uchenie o cheloveke kak osnova pedagogiki [The general doctrine of man as the basis of pedagogy] / per. s nem. D.M. Vinogradova. – 2-e izd., dop. s nemeckim tekstom. – M.: Persifal, 1999. – 400 s. [in Russian] 11. Govard Gardner. Struktura razuma: teoria mnozhestvennogo intellekta [The Structure of the Mind: the theory of multiple intelligence]. – M.: Viliams, 2007. – 512 s. [in Russian]
Novikov A.M. Postindustrialnoe obrazovanie [Post-industrial education]. – M.: Izdatelstvo «Egves», 2008. – 136 s. [in Russian]
Babanskiy Iu.K. Izbrannye pedagogicheskie trudy [Selected pedagogical works] / sost. M.Iu. Babanskiy; avt. vstup. st. G.N. Filonov, G.A. Pobedonoscev, A.M. Moiseev; avt. komment. A.M. Moiseev. – M.: Pedagogika, 1989. – 558 s. [in Russian]
Qyraubaeva A., Qasymbek A., Matbek N. Pandі oqytudagy zamanaui іzdenіster: tehnologia zhane zhanashyldyq: oqu quraly [Modern research in teaching the discipline: Technology and innovation: Training manual]. – Almaty: Qazaq universitetі, 2020. – 350 b. [in Kazakh]
Gumanitarlyq qazaq madenietі mektebіnіn tazhіribesі [Experience of the school of humanitarian Kazakh culture] // Ult tagylymy. – 1999. – №1. – B. 13–17. [in Kazakh]
