çocuk prozası, ahlaki değerler, eğitim, karakter, etik.
6 18
Anahtar Kelimeler:
çocuk prozası, ahlaki değerler, eğitim, karakter, etik.Özet
Çocuk edebiyatı, genç nesilleri şekillendiren ve onları ahlaki değerlere eğiten bir hayat kitabıdır. Bu nedenle, çocuk edebiyatında ahlaki ve etik içeriğe sahip eserlerin önemi açıkça görülmektedir. 1970'ler ve 1980'lerde yayımlanan eserler, ahlaki ve etik sorunların keskinliğiyle ve karakterlerin iç dünyalarının derinleşmesiyle dikkat çeker. Bu makalede, 1970'ler ve 1980'ler dönemindeki Kazak çocuk edebiyatında ahlaki ve etik değerlerin sanatsal bir biçimde nasıl yansıtıldığı ve eğitsel önemi ayrıntılı olarak incelenmektedir.
Makalede, tanınmış yazarlar Karjaubai Omaruly ve Tınymbay Nurmağanbetov'un eserleri üzerinden, çocuk edebiyatındaki aile içi ilişkiler, çocuk ve yetişkinler arasındaki ahlaki anlayışlar, vatan sevgisi, anne-babaya saygı ve merhamet gibi eğitsel unsurlar örneklerle açıklanmaktadır. Edebi analizde karakterlerin içsel dünyası, psikolojik özellikleri ve ulusal kimliğe uygun sanatsal yöntemler aracılığıyla gösterilmektedir. Makalede, edebiyatın çocukların dünya görüşünü geliştirmedeki, karakterlerini oluşturmadaki ve ulusal kültürü aşılamadaki gerekliliği vurgulanmaktadır. Ayrıca, küreselleşme ve dijital teknolojiler çağında çocuk edebiyatının yeni bir formatta gelişmesi, ulusal eğitimin ve ahlaki değerlerin teşvik edilmesinin gerekliliği üzerinde durulmaktadır. Çocuk edebiyatı sadece estetik bir eğitim aracı olmakla kalmayıp, aynı zamanda manevi ve kültürel kodları, insanın değerli niteliklerini koruyan ve nesiller arası sürekliliği sağlayan bir kültürel araç olarak tanımlanmaktadır. Araştırmada, günümüz çocuk edebiyatının gelişim geleceğiyle ilgili önerilerde bulunulmuş ve gelecekte yeni yönlere doğru evrilmesi gerektiği vurgulanmıştır.
Referanslar
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Құлсариева А. Этика: оқу құралы. – Алматы: Қазақ университеті, 2003. – 43 б.
Yavuz D. Cocuk edebiyatı ve kültürel semboller // Avrasya Sosyal ve Ekonomı Araştırmaları Dergisi. – 2019. – Cilt 6, Sayı 4. – S. 175–184.
Әбжет Б. Қазіргі кезде ел жадында сақталған фольклорлық мұралардың маңыздылығы мен ерекшеліктері // «Ел қазынасы – ескі сөз» Хал-қ ғыл.-теор. конф. мат. жинағы. – Түркістан: Тұран, 2017. – Б. 3–8.
Kuşcu S, Özmen C. Nurettin Topçu’nun Fikir Dünyasında Çocuk ve Ahlak Eğitimi // Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Eğitim Dergisi. – 2022. – Сilt 4, Sayı 1. – S. 76–92.
Ысқақұлы Д. Сынталқы. – Алматы: Сөздік – словарь, 2005. – 416 б.
Ұзақбаева С. Қазақ халық педагогикасы. – Алматы: Глобус, 2013. – 468 б.
Sakti S.A., Endraswara S., Rohman A. Integrating Local Cultural Values into Early Childhood Education to Promote Character Building // International Journal of Learning, Teaching and Educational Research. – 2024. – №23 (7). – P. 84–101.
Омарұлы Қ. Әке. – Алматы: Балауса, 1994. – 448 б.
Рүстемова Ж.А. Балалар әдебиеті. – Алматы: Жалын, 2024. – 241 б.
Нұрмағамбетов Т. Қарлығаштың ұясы. – Алматы: Жазушы, 1975. – 248 б. 11. Ергөбек Қ. Арыстар мен ағыстар. 3-кітап. – Алматы: Өркениет, 2003. – 368 б. 12. Нұрмағамбетов Т. Қош бол, ата. – Алматы: Таймас, 2012. – 240 б. 13. Muammar M. Arfan, Sujinah Sujinah, Affandy Ali Nuke. Children’s Good Character Development with Traditional Literature for Conveying Moral Values // International Journal of Innovation, Creativity and Change. – 2020. – №11 (5). – P. 234–246. 14. Ыбырайым Б. Сырлы әлем. – Алматы: Ана тілі, 1997. – 224 б. 15. Ысқақұлы Д. Әдебиет айдынында. – Алматы: Арыс, 2009. – 317 б.
REFERENCES
Qulsarieva A. Etika: oqu quraly [Ethics: training manual]. – Almaty: Қazaқ universitetі, 2003. – 43 b. [in Kazakh]
Yavuz D. Cocuk edebiyatı ve kültürel semboller [Children's Literature and Cultural Symbols] // Avrasya Sosyal ve Ekonomı Araştırmaları Dergisi. – 2019. – Cilt 6, Sayı 4. – S. 175–184. [in Turkish]
Abzhet B. Qazіrgі kezde el zhadynda saqtalgan folklorlyq muralardyn manyzdylygy men erekshelіkerі [The importance and features of folklore heritage preserved in the memory of the country today] // «El qazynasy – eskі soz» Hal-q gyl.-teor. konf. mat. zhinagy. – Turkіstan: Turan, 2017. – B. 3–8. [in Kazakh] 4. Kuşcu S., Özmen C. Nurettin Topçu’nun Fikir Dünyasında Çocuk ve Ahlak Eğitimi [Children and Moral Education in the Intellectual World of Nurettin Topçu] // Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Eğitim Dergisi. – 2022. – Silt 4, Sayı 1. – S. 76–92. [in Turkish]
Ysqaquly D. Syntalqy [Criticism]. – Almaty: Sozdіk – slovar, 2005. – 416 b. [in Kazakh]
Uzaqbaeva S. Qazaq halyq pedagogikasy [Kazakh folk pedagogy]. – Almaty: Globus, 2013. – 468 b. [in Kazakh]
Sakti S.A., Endraswara S., Rohman A. Integrating Local Cultural Values into Early Childhood Education to Promote Character Building // International Journal of Learning, Teaching and Educational Research. – 2024. – №23 (7). – P. 84–101.
Omaruly Q. Ake [Father]. – Almaty: Balausa, 1994. – 448 b. [in Kazakh]
Rustemova Zh.A. Balalar adebietі [Children's literature]. – Almaty: Zhalyn, 2024. – 241 b. [in Kazakh]
Nurmagambetov T. Qarlygashtyn uiasy [Swallow's nest]. – Almaty: Zhazushy, 1975. – 248 b. [in Kazakh]
Ergobek Q. Arystar men agystar. 3-kіtap [Heroes and Streams. Book 3]. – Almaty: Orkeniet, 2003. – 368 b. [in Kazakh]
Nurmaғambetov T. Qosh bol, ata [Goodbye, grandfather]. – Almaty: Taimas, 2012. – 240 b. [in Kazakh]
Muammar M. Arfan, Sujinah Sujinah, Affandy Ali Nuke. Children’s Good Character Development with Traditional Literature for Conveying Moral Values // International Journal of Innovation, Creativity and Change. – 2020. – №11 (5). – P. 234–246.
Ybyraiym B. Syrly alem [Mysterious world]. – Almaty: Ana tіlі, 1997. – 224 b. [in Kazakh]
Ysqaquly D. Adebiet aidynynda [At the literature rink]. – Almaty: Arys, 2009. – 317 b. [in Kazakh]
