Altınordu Dönemi Destanı "Hüsrev-Shyryn”ı Öğretmek
3 5
Anahtar Kelimeler:
edebiyat kuramı, yöntemleri, Nazira çevirisi, pedagojik beceriler, metodoloji, karakter.Özet
Bu akademik makale, Altınordu döneminin edebi mirasının modern edebi alana nasıl aktarıldığının kapsamlı bir analizini sunmakta ve bu eserlerin sanatsal ve üslup özelliklerini araştırmaktadır. O döneme ait edebi metinlerin şiirsel dilinin, yapısal kompozisyonunun, tür özelliklerinin, üslup özelliklerinin ve tarihsel-kültürel öneminin derinlemesine incelenmesini sunar. Tür olarak kissa-dastanlara ideolojik ve tematik içerikleri ve ortaçağ Türk dünyasının edebi düşüncesine katkıları analiz edilerek özel önem verilmektedir. Çalışma, Altınordu edebiyatının modern Kazak edebiyat geleneği içindeki sürekliliğini ve ahlaki ve manevi eğitimdeki değerini vurgulamaktadır.
Makalenin odak noktası, klasik Doğu edebiyatının öne çıkan bir örneği olan kissa-dastan “Hüsrev ve Şirin" dir. Eser yapısı, şiirsel zenginliği ve felsefi derinliği açısından analiz edilir. Makale, bu edebi eseri incelemenin öğrencilerin dünya görüşünü, estetik duyarlılığını, ahlaki değerlerini ve eleştirel düşünmeyi nasıl geliştirdiğini göstermektedir. Ayrıca, bu tür metinlerin edebi analiz ve yorumlama becerilerinin geliştirilmesindeki rolünü vurgular.
Metodolojik çerçeve, K. Bitibayeva (“Etkili Edebiyat Öğretme Yöntemleri”) ve B. Zhumakayeva'nın (“Kazak Edebiyatı Öğretme Metodolojisi”) eserlerine dayanmaktadır. Bu kaynaklardan yararlanan makale, öğrencilerin edebi metinlerle daha derinlemesine etkileşime girmelerine yardımcı olmak için tasarlanmış bir dizi sözlü, yazılı ve görsel teknik sunmaktadır. Ek olarak, probleme dayalı sorular, yansıtıcı tartışmalar ve yaratıcı ödevler dahil olmak üzere analitik ve eleştirel düşünmeyi teşvik etmeyi amaçlayan yapılandırılmış görevler ve alıştırmalar sunar. Bu makale, “Kazak Edebiyatının Eski Dönemi” dersini veren eğitmenler ve geleceğin filologları ile etkili edebiyat öğretme yöntemleriyle ilgilenenler için pratik ve teorik bir kaynak görevi görmektedir.
Referanslar
Жанұзақов Қ.Т., Үсеева Б. Алтын Орда дәуірі әдебиетіндегі қисса-дастандар және «Хұсрау Шырын» дастаны // ҚазҰУ хабаршысы, Филология сериясы. ‒ 2015. ‒ №6(158). – Б. 58–64.
Қыраубаева А. Ежелгі дәуір әдебиеті. ‒ Астана: Елорда, 2001. ‒ 223 б.
Akhmetova E., Dautov G.F., Hajrullina A.S. The Concepts of Statehood and the Ideal Ruler in the Golden Horde Literature: The Husraw and Shirin of Qutb // Journal of Islamic thought and civilization. – 2022. ‒ №2. https://doi.org/10.32350/jitc.122.01
Бітібaева Қ. Әдeбиeтті oқытy әдістeмeсі. – Алматы: Рaуaн, 1997. ‒ 283 б.
Көшiмбaeв A. Қaзaқ әдeбиeтін oқытy мeтодикaсы. – Aлматы: Мeктeп, 1969. ‒ 124 б.
Рүстемова Ж.А. Қaзaқ әдeбиeтін оқыту әдістeмeсі. – Қарағанды: Ақнұр, 2019. ‒ 164 б.
Жұмaқaeва Б. Қaзaқ әдeбиeтін оқыту әдістeмeсі. – Алматы: «Қыздaр yниверситeті» бaспaсы, 2015. ‒ 242 б.
Қыстaубaевa А. Шығыстық қиссa-дaстaндaр. – Алматы: Өнeр, 2010. ‒ 344 б.
Қoңырaтбaeв Ә. Әдeбиeтті оқыту мeтодикасы. ‒ Алматы: Мeктeп, 1985. ‒ 256 б.
Aқшолaқов Т. Көркeм шығaрмaғa тaлдaу жaсaу. ‒ Алматы: Мeктeп, 1993. ‒ 209 б.
Бaйтұрсынұлы A. Тіл тaғлымы. – Алматы: Анa тiлi, 1992. ‒ 151 б.
Kalamees-Ruubel K., Läänemets U. Teaching Literature In and Outside of the Classroom. Procedia // Social and Behavioral Sciences. – 2012. – Vol. 45. – P. 216–226.
Lindell I. Embracing the Risk of Teaching Literature // Educational Theory. Issue 1: Symposium: Education and Risk. – 2020. – Vol. 70. – P. 43–55.
Бітібаева Қ. Әдебиетті оқытудың инновациялық әдістемесі, технологиясы. – Алматы: Қазақ yниверситeті, 2019. ‒ 288 б.
REFERENCES
Zhanuzaqov Q.T., Useeva B. Altyn Orda dauіrі adebietіndegі qissa-dastandar zhane «Husrau Shyryn» dastany [Tales and sagas in the literature of the Golden Horde era and the epic “Khusrau-Shyryn”] // QazUU habarshysy, Filologia seriasy. ‒ 2015. ‒ №6(158). – B. 58–64. [In Kazakh]
Qyraubaeva A. Ezhelgі dauіr adebietі [Literature of antiquity]. ‒ Astana: Elorda, 2001. ‒ 223 b. [In Kazakh]
Akhmetova E., Dautov G.F., Hajrullina A.S. The Concepts of Statehood and the Ideal Ruler in the Golden Horde Literature: The Husraw and Shirin of Qutb // Journal of Islamic thought and civilization. – 2022. ‒ №2. https://doi.org/10.32350/jitc.122.01
Bіtіbaeva Q. Adebiettі oqyty adіstemesі [Methods of teaching literature]. – Almaty: Rauan, 1997. ‒ 283 b. [In Kazakh]
Koshimbaev A. Qazaq adebietіn oqyty metodikasy [Methods of teaching Kazakh literature]. – Almaty: Mektep, 1969. ‒ 124 b. [In Kazakh]
Rustemova Zh.A. Qazaq adebietіn oqytu adіstemesі [Methods of teaching Kazakh literature]. – Qaragandy: Aqnur, 2019. ‒ 164 b. [In Kazakh]
Zhumaqaeva B. Qazaq adebietіn oqytu adіstemesі [Methods of teaching Kazakh literature]. – Almaty: «Qyzdar universitetі» baspasy, 2015. ‒ 242 b. [In Kazakh]
Qystaubaeva A. Shygystyq qissa-dastandar [Oriental stories-epics]. – Almaty: Oner, 2010. ‒ 344 b. [In Kazakh]
Qonyratbaev A. Adebiettі oqytu metodikasy [Methods of teaching literature]. ‒ Almaty: Mektep, 1985. ‒ 256 b. [In Kazakh]
Aqsholaqov T. Korkem shygarmaga taldau zhasau [Analysis of a work of art]. ‒ Almaty: Mektep, 1993. ‒ 209 b. [In Kazakh]
Baitursynuly A. Tіl taglymy [Language education]. – Almaty: Ana tili, 1992. ‒ 151 b. [In Kazakh]
Kalamees-Ruubel K., Läänemets U. Teaching Literature In and Outside of the Classroom. Procedia // Social and Behavioral Sciences. – 2012. – Vol. 45. – P. 216–226.
Lindell I. Embracing the Risk of Teaching Literature // Educational Theory. Issue 1: Symposium: Education and Risk. – 2020. – Vol. 70. – P. 43–55.
Bіtіbaeva Q. Adebiettі oqytudyn innovacialyq adіstemesі, tehnologiasy [Innovative methodology, technology of teaching literature]. – Almaty: Qazaq universitetі, 2019. ‒ 288 b. [In Kazakh]
